၁၉၈၈ အေရးေတာ္ပံု ျဖစ္လာျခင္း အေၾကာင္း
၁၉၈၇ ခုႏွစ္
ၾသဂုတ္လ ၁၀ ရက္ ေန ့တြင္ ဦးေန၀င္းက တစ္ႏိုင္ငံလံုးသို ့ ေျပာၾကားေသာ မိန္ ့ ခြန္းတြင္၊ သူ အုပ္ခ်ဳ႔ပ္ခဲ့ သည့္ ၂၅ ႏွစ္တာ ကာလအတြင္းတြင္ အမွားမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း ၊ အခ်ိန္အခါ အားေလ်ာ္စြာ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲ မႈ မ်ား ျပဳလုပ္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း တိုင္းျပည္သို ့၀န္ခံလိုက္သည္။
စက္တင္ဘာ ၅ ရက္ ေန ့တြင္ ၂၅ က်ပ္ ၊ ၃၅ က်ပ္ ႏွင့္ ၇၅ က်ပ္ တန္ ေငြစကၠဴမ်ားကို တရားမ၀င္္ေတာ့ ေၾကာင္း ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီ အတြင္းေရးမႉး ဦးစိန္လြင္ လက္မွတ္ ေရးထိုးထားသည့္ ေၾကျငာခ်က္ကိုထုတ္ျပန္ လိုက္သည္။ ႏိုင္ငံေတာ္၏ ေငြေၾကးလည္ပတ္မႈ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ ရပ္တန္ ့သြားခဲ့ ေသာ္လည္း၊ တရားမ၀င္ေၾက ျငာခဲ့ေသာ ေငြစကၠဴမ်ားအား ျပန္လည္လဲလွယ္ခြင့္ မေပးခဲ့ေခ်။
စက္တင္ဘာ ၆ ရက္ ေန ့တြင္ အစိုးရက တကၠသိုလ္ႏွင့္ ေကာလိပ္အားလုံးကို ပိတ္လိုက္သည္။ အနယ္နယ္ အရပ္ရပ္မွ ေက်ာင္းသားမ်ားကို ေနရပ္အသီးသီးသို ့ ျပန္ပို ့လိုက္သည္။
ေအာက္တိုဘာ ၁၄ ရက္ ေန ့တြင္ ျပည့္သူ ့လႊတ္ေတာ္က ေငြစကၠဴတန္ဖိုးခ် ခဲ့မႈကို သေဘာတူ တည္ျပဳလိုက္ ၿပီး ဖ်က္သိမ္းခဲ့ေသာ ၂၅က်ပ္၊ ၃၅ က်ပ္ ႏွင့္ ၇၅ က်ပ္ တန္ ေငြစကၠဴမ်ား အစား ၄၅ က်ပ္ ႏွင့္ ၉၀ က်ပ္တန္ ေငြ စကၠဴမ်ားျဖင့္ အစားထိုးလိုက္သည္။
ေအာက္တိုဘာ ၂၆ ရက္ ေန ့တြင္ တကၠသိုလ္ႏွင့္ ေကာလိပ္မ်ားကို ျပန္လည္ဖြင့္ ေပးလိုက္သည္။
ေအာက္တိုဘာ ၂၈ ရက္ ေန ့တြင္ နံနက္ ၄ နာရီခြဲခန္ ့၌ ရန္ကုန္ၿမိဳ ့ သမတ ရုပ္ရွင္ရံုတြင္ ဗံုးေပါက္ကြဲမႈျဖစ္ ခဲ့သည္။
ႏို၀င္ဘာ ၂-၃ ရက္ ေန ့တြင္ စစ္ေတြေဒသေကာလိပ္မွ ေက်ာင္းသားမ်ား အစိုးရဆန္ ့က်င္ေရး ဆႏၵျပပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။
ႏို၀င္ဘာ ၇ ရက္ ေန ့တြင္ ပ်ဥ္းမနား ေရဆင္း စိုက္ပ်ိဳးေရး တကၠသိုလ္ ႏွင့္ တိရစၦာၦန္ေမြးျမဴေရးႏွင့္ ေဆးကု သေရးတကၠသိုလ္မွ ေက်ာင္းသားမ်ားက ဦးေန၀င္း ဓာတ္ပံုကို မီး႐ႈိ ့၍ ဆႏၵျပၾကသည္။
ဒီဇင္ဘာ ၁၁ ရက္ ေန ့တြင္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံႀကီးက ဖြံ ့ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ အနည္းဆံုး ႏိုင္ငံမ်ား စာရင္းတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံပါ၀င္ေၾကာင္း အတည္ျပဳ ေၾကျငာလိုက္သည္။
၁၉၈၈-ခုႏွစ္
မတ္လ ၇ ရက္ ေန ့တြင္ ျပည္လမ္းေပၚရွိ ခ်က္သံရံုး အျပင္ဘက္ ၌ ည ၉ နာရီခြဲခန္ ့တြင္ ဗံုးေပါက္ကြဲမႈျဖစ္ သည္။ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးေအာင္ႀကီးက စီးပြားေရးျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲရန္ႏွင့္ အစိုးရ အသစ္ဖြဲ ့စည္းရန္ အႀကံ ျပဳထားသည့္ အိတ္ဖြင့္ေပးစားကို ဦးေန၀င္းထံ ေပးပို ့ခဲ့သည္။
မတ္လ ၁၂ ရက္ ေန ့တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ ့ႀကိဳ ့ကုန္းအေနာက္ပိုင္း စႏၵာ၀င္းလဘက္ရည္ဆိုင္တြင္စက္မႈတကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသား အခ်ိဳ ့ႏွင့္ အရပ္သားမ်ား ခုိက္ရန္ျဖစ္ပြားၾကသည္။ စက္မႈတကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားတစ္ဦး ဒဏ္ ရာရခဲ့ၿပီး က်န္လူမ်ားႏွင့္ ေက်ာင္းသားမ်ားကို သက္ဆိုင္ရာက ထိန္းသိမ္းလိုက္သည္။
မတ္လ ၁၃ ရက္ ေန ့တြင္ ေက်ာင္းသားအား ရိုက္ႏွက္ခဲ့သူ တရားခံအား သက္ဆိုင္ရာက လႊတ္ေပး လိုက္သ ျဖင့္ ေက်ာင္းသား ၂၀၀ ခန္ ့ ရပ္ကြက္ျပည္သူ ့ေကာင္စီရံုးသို ့ သြားေရာက္ကာ ကန္ ့ကြက္ၾကသည္။ ေက်ာင္း သားမ်ား ႏွင့္ လံုထိန္းမ်ား အဓိကရုဏ္း ျဖစ္ပြားၾကၿပီး လံုထိန္းမ်ား၏ ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ရန္ကုန္စက္မႈတကၠသိုလ္ေက်ာင္းသား ကိုဖုန္းေမာ္ ေသဆံုးခဲ့သည္ ။ ရက္ အနည္းငယ္ အၾကာတြင္ ေက်ာင္းသား ၆ ေယာက္ခန္ ့ေသ နတ္ဒဏ္ရာေၾကာင့္ ေသဆံုးသြားခဲ့သည္။
(ယခုအခါ ကိုဖုန္းေမာ္ ေသဆံုးခဲ့ရေသာ မတ္လ ၁၃ ရက္ ေန ့ကို ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူ ့အခြင့္အေရးေန ့ ဟု သတ္ မွတ္ထားခဲ့ ၾကသည္။)
မတ္လ ၁၄ ရက္ ေန ့ တြင္ စက္မႈတကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ား က အျခားတကၠသိုလ္မ်ားသို ့ လံုထိန္းမ်ား၏ ေက်ာင္းသားမ်ား အေပၚ ရက္စက္စြာ သတ္ျဖတ္ျခင္းနဲ ့ ေငြစကၠဴမ်ား ဖ်က္သိမ္းျခင္း ကို ရႈတ္ခ်ထားသည့္ လက္ ကမ္းစာေစာင္မ်ား ကို ျဖန္ ့ေ၀ၾကသည္။
မတ္လ ၁၅ ရက္ ေန ့တြင္ စစ္တပ္မွ ရန္ကုန္စက္မႈတကၠသိုလ္ေက်ာင္း၀င္းကို ၀င္စီး လိုက္သည္။ အစိုးရ မွ ေက်ာင္းသားမ်ား အေပၚ အျပစ္ပံုခ်ထားသည့္ ေၾကျငာခ်က္ တစ္ေစာင္ကို ထုတ္ျပန္ေၾကျငာလိုက္သည္။ စက္မႈ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားအမ်ားအျပား ကို ဖမ္းဆီးလိုက္သည္။
မတ္လ ၁၆ ရက္ ေန ့ တြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္မွ ေက်ာင္းသားမ်ား လႈိင္ေကာလိပ္ႏွင့္ စက္မႈတကၠသိုလ္ သို ့ ျပည္လမ္းမ အတိုင္း ဆႏၵျပ ခ်ီတက္လာၾကသည္။ အင္းလ်ားကန္ အနီးသို ့ ေရာက္ေသာအခါ လံုထိန္းမ်ား ႏွင့္ စစ္တပ္က ပစ္ခတ္ ပိတ္ဆို ့ တားဆီးခဲ့သည္။ ေက်ာင္းသားမ်ားစြာ ပစ္သတ္ခံရသည္။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္း၀င္းအတြင္းသို ့ လံုထိန္းတပ္ဖြဲ ့မ်ား ၀င္ေရာက္လာၾကသည္။
မတ္လ ၁၇ ရက္ ေန ့ တြင္ ကိုဖုန္းေမာ္၏ အသုဘ သို ့ ပို ့ေဆာင္သၿဂႋဳဟ္ရန္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ေက်ာင္းသား လူထုက ႀကံေတာသခ်ႋဳင္း အျပင္ဘက္တြင္ ေစာင့္ဆိုင္းေနခဲ့ၾကသည္။ သိုေသာ္ ကိုဖုန္းေမာ္၏ အေလာင္းကို အျခားတစ္ေနရာတြင္ တိတ္ဆိတ္စြာ သၿဂႋဳဟ္ လိုက္ေၾကာင္း သိလိုက္ရသည္။ ကိုဖုန္းေမာ္ ေသ ဆံုးရသည့္ ကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ စံုစမ္းရန္ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ တစ္ရပ္ဖြဲ ့စည္းလိုက္ေၾကာင္း အစိုးရကေၾကျငာ လိုက္သည္။
ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္း၀င္းအတြင္း၌ ျပဳလုပ္ေသာ အစည္းအေ၀းတစ္ခုတြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ေက်ာင္း သား မ်ားသမဂၢ ကို ဖြဲ ့စည္းလိုက္သည္။ ေက်ာင္းသားတစ္ေထာင္ခန္ ့ကို ဖမ္းဆီး၍ အင္းစိန္ေထာင္သို ့ပို ့လိုက္ သည္။
မတ္လ ၁၈ ရက္ ေန ့တြင္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ေက်ာင္းသားမ်ား ရန္ကုန္ၿမိဳ ့လယ္ရွိ ဆူးေလဘုရားသို ့ ခ်ီတက္လာၿပီး အျခားေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းလိုက္သည္။ အစိုးရက တပ္မ ၂၂ ၊ ၆၆ ၊ ၇၇ တို ့ကို ေခၚ ယူလိုက္ၿပီး ဆႏၵျပသူမ်ားကို ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ရိုက္ႏွက္ဖမ္းဆီး ခဲ့သည္။ ထို ့ေန ့ကို (ေသြးစြန္းေသာ ေသာ ၾကာေန ့) ဟု လူအမ်ား သတ္မွတ္ခဲ့ၿပီး တပ္မႉး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ စိန္လြင္မွာလည္း (ရန္ကုန္ၿမိဳ ့၏ လူသတ္ သမား) ဟု အမည္တြင္ခဲ့သည္။ ေက်ာင္းမ်ား ႏွင့္ တကၠသိုလ္မ်ား အားလံုးကို ပိတ္လိုက္သည္။
ဧၿပီလ ၉ ရက္ ေန ့ တြင္ အစိုးရက ဖြဲ ့စည္းထားေသာ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္က မတ္လတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ ေသာ အဓိကရုဏ္း၌ ေက်ာင္းသား ၃ ေယာက္ေသဆံုးၿပီး ၆၂၅ ေယာက္ အဖမ္းခံရကာ ၁၄၁ ေယာက္ကိုဆက္ လက္ထိန္းသိမ္းထားသည္ ဟု ေၾကညာသည္။
ဦးေအာင္ႀကီး မွ ဦးေန၀င္း ထံသို ့ စာမ်က္ႏွာ ၄၀ ပါေသာ အိပ္ဖြင့္ေပးစာကို ေရးသားေပးပို ့ ခဲ့သည္။
ေမလ ၁၀ ရက္ ေန ့တြင္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္သည္ နယ္စပ္ေဒသမ်ားတြင္ ညွဥ္းပန္းမႈ၊ ဖမ္းဆီးသတ္ျဖတ္မႈ၊ အ မ်ိဳးသမီးမ်ားအား အဓမျပဳက်င့္မႈ ႏွင့္ ရြာသားမ်ားအား ေပၚတာအျဖစ္ အတင္း ေစခိုင္းကာ လူမ်ိဳးစု သူပုန္ မ်ား ကို တိုက္ခိုက္ရာတြင္ (လူသားမိုင္းရွင္း ကိရိယာ) အျဖစ္အသံုးျပဳမႈ မ်ားအတြက္ တာ၀န္ရွိေၾကာင္း အျပည္ ျပည္ ဆိုင္ရာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ အဖြဲ ့က ထုတ္ျပန္ ေၾကညာခဲ့သည္။
ေမလ ၃၀ ရက္ ေန ့ တြင္ ေက်ာင္းမ်ားျပန္ဖြင့္ ခဲ့ေသာ္လည္း ေက်ာင္းတက္ေသာ ေက်ာင္းသားဦးေရမွာ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းသာရွိခဲ့သည္။ တကၠသိုလ္ေက်ာင္း၀င္း အတြင္း၌ အစိုးရဆန္ ့က်င္ေသာ စာရြက္စာတမ္းမ်ား ျပန္ လည္ ျဖန္ ့ေ၀ၾကသည္။ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရသည့္ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ ေထာင္တြင္း ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ခံ အေတြ ့အႀကံဳ မ်ား ႏွင့္ ေက်ာင္းသူမ်ား အား လံုထိန္းမ်ား၏ အဓမၼၼက်င့္မႈ သတင္းမ်ားကိုလည္း ပ်ံ ့ႏွံ ့သြားခဲ့သည္။
ဇြန္ ၈ ရက္ ေန ့ တြင္ ဦးေအာင္ႀကီး မွေနာက္ထပ္ အိပ္ဖြင့္ေပးစာတစ္ေစာင္ကို ဦးေန၀င္းထံသို ့ ပို့ခဲ့ျပန္သည္။ ယခုစာတြင္ စီးပြားေရး ၊ ႏိုင္ငံေရး ျပသနာမ်ား အျပင္ မတ္လတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ လူ ့အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ မႈမ်ားကိုလည္း ေဖာ္ျပထားသည္။
ဇြန္လ ၁၃ ရက္ ေန ့ တြင္ မတ္လတြင္ အသတ္ခံရသူမ်ားအတြက္ ေအာက္ေမ့ဘြယ္ အခမ္းအနား က်င္းပရန္ ႀကိဳးစားခဲ့ေသာ္လည္း မေအာင္ျမင္ခဲ့ေခ်။ မတ္လ၏ ျဖစ္ရပ္မွန္မ်ား ကို ဇြန္လ ၁၇ ရက္ ေနာက္ဆံုးထား ၿပီး မ ထုတ္ ျပန္ေပးပါက ျပသနာမ်ား ပိုမိုႀကီးထြား လာလိမ့္မည္ဟု ေက်ာင္းသားမ်ားက ရာဇသံ ေပးလိုက္သည္။
ဇြန္လ ၁၅ ရက္ ေန ့ တြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္း၀င္းအတြင္း၌ အစည္းေ၀းပြဲမ်ား ဆႏၵျပ ပြဲမ်ား စတင္ ေပၚေပါက္လာသည္။
ဇြန္ ၁၆ ရက္ ေန ့တြင္ ကိုေမာင္ေမာင္ေက်ာ္ ၊ ကို မိုးသီးဇြန္ တို ့၏ ေဟာေျပာပြဲမ်ား တကၠသိုလ္ေက်ာင္း၀င္း မ်ား အတြင္း ေပၚေပါက္လာသည္။
ဇြန္လ ၁၇ ရက္ ေန ့တြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ တြင္းမွသင္တန္းမ်ား အားလံုးရပ္စဲလိုက္သည္။ဆႏၵျပပြဲမ်ားေဟာ ေျပာပြဲမ်ား ျပည္လမ္းရွိ ေဆးတကၠသိုလ္သို ့ ေရာက္သြားခဲ့သည္။
ဇြန္လ ၂၀ ရက္ ေန ့တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ ့တြင္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ေက်ာင္းသားမ်ား ႏွင့္ ျပည္သူမ်ားၿငိမ္း ခ်မ္း စြာဆနၵ ျပၾကသည္။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္၀င္း အတြင္းရွိ စည္းေ၀းပြဲမ်ားသို ့ သံဃာေတာ္မ်ားပါ တက္ေရာက္ လာၾကသည္။ အစည္းအေ၀းပြဲမ်ားမွ - ေက်ာင္းထုတ္ခံရေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားကို ေက်ာင္းျပန္တက္ခြင့္ေပး ရန္ ႏွင့္ မတ္လအတြင္း သတ္ျဖတ္မႈ က်ဴးလြန္ခဲ့သူမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ အပစ္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုၾကသည္။ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ကို ရဲ ႏွင့္ စစ္တပ္က ညေန ၆ နာရီတြင္ ၀ိုင္းရံပိတ္ဆို ့လိုက္သည္။
ဇြန္လ ၂၁ ရက္ ေန ့ တြင္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားက ျပည္လမ္းရွိ ေဆးတကၠသိုလ္မွ ရန္ ကုန္ၿမိဳ ့လယ္သို ့ ေၾကြးေၾကာ္သံမ်ားျဖင့္ ခ်ီတက္ဆႏၵျပၾကသည္။ ဟံသာ၀တီလမ္းဆံု အေရာက္တြင္လံုထိန္းမ်ား က မ်က္ရည္ယို ဗံုးမ်ား ၊ ေသနတ္မ်ားျဖင့္ စတင္ ပစ္ခတ္ၾကသည္။ ေက်ာင္းသားမ်ားကလည္း ဂ်င္ကလိ မ်ား ျဖင့္ ျပန္လည္ ပစ္ခတ္ၾကသည္။ အဓိကရုဏ္းမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ၾကသည္။ ေက်ာင္းသားျပည္သူ ၈၀ ခန္ ့ႏွင့္လံုထိန္း ၂၀ ခန္ ့ ေသဆံုးခဲ့ၾကသည္။ အစိုးရအာဏာပိုင္မ်ားက ဇြန္လ ၂၁ ရက္မွ ၾသဂုတ္လ ၁၉ ရက္ေန ့ထိလူစုလူေ၀း ျပဳလုပ္ရန္ ႏွင့္ ညေန ၆ မွ နံနက္ ၆ နာရီ အထိ ညမထြက္ရ အမိန္ ့ ကို ထုတ္ျပန္လိုက္သည္။ ေဆးတကၠသိုလ္ မ်ား ႏွင့္ သြားဘက္ဆိုင္ရာ တကၠသိုလ္ မ်ား အားလံုး ပိတ္လိုက္သည္။
ဇူလိုင္ ၁ ရက္ ေန ့တြင္ အစိုးရမွ ညမထြက္ရ အမိန္ ့ ကို ည၈ နာရီမွ နံနက္ ၄ နာရီိ သို ့ ျပင္ဆင္လိုက္သည္။
ဇူလိုင္ ၇ ရက္ ေန ့တြင္ မဆလ ပါတီ၏ အေရးေပၚညီလာခံကို ဇူလိုင္လ ၂၃ ရက္ေန ့တြင္ က်င္းပ ျပဳလုပ္မည္ ဟု ေၾကညာခဲ့သည္။ မတ္အတြင္း ဖမ္းဆီးထားခဲ့ေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားကို ျပန္လႊတ္ေပးမည္ ဟု လည္းေၾက ညာခဲ့သည္။
ဇူလိုင္ ၉ ရက္ ေန ့တြင္ ညမထြက္ရအမိန္ ့ကို ျပန္လည္ ရုတ္သိမ္းလိုက္သည္။ ေက်ာင္းထုတ္ခံရေသာေက်ာင္း သား မ်ားလည္း သက္ဆိုင္ရာ တကၠသိုလ္ အသီသီးတြင္ ေက်ာင္းျပန္ခြင့္ကို ျပန္လည္ေလွ်ာက္ထားႏိုင္ေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့သည္။
ဇူလိုင္ ၁၈ ရက္ ေန ့ တြင္ မတ္လအတြင္း ျဖစ္ခဲ့ေသာ အဓိကရုဏ္းတြင္ ဖမ္းဆီးခဲ့ေသာ ဆႏၵျပသူမ်ား ၄၁ ဦး သည္ ေထာင္ကားေပၚတြင္ အသက္ရႈက်ပ္ကာ ေသဆံုးခဲ့မႈအတြက္ တာ၀န္ရွိသည္ဟု ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီး ဦးမင္းေခါင္က ၀န္ခံေျပာၾကားၿပီး ရာထူးမွ ႏႈတ္ထြက္သြားသည္။
ဇူလိုင္ ၂၂ ရက္ ေန ့ တြင္ ျပည္ၿမိဳ ့၌ အေရးေပၚ အေျခအေန ေၾကညာၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ေရးတာ၀န္အားလံုးကုိတပ္ မေတာ္သို ့ လႊဲေပးလိုက္သည္။
ဇူလိုင္ ၂၃ ရက္ ေန ့ တြင္ မဆလ ပါတီ အေရးေပၚ ညီလာခံကို က်င္းပျပဳလုပ္သည္။ ဥကၠဌ ဦးေန၀င္းက မိန္ ့ ခြန္း ေျပာၾကားၿပီး သူ ႏွင့္အတူ မဆလပါတီ ဒုဥကၠဌ ဦးစန္းယု၊ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး ဦးေအးကို၊ တြဲဖက္ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး ဦးစိန္လြင္၊ ဗဟိုေကာ္မတီ အလုပ္အမႈေဆာင္၀င္မ်ား ျဖစ္သည့္ ဦးေက်ာ္ထင္ ႏွင့္ ဦးထြန္းတင္တို ့ အနားယူေတာ့မည္ ဟု ေၾကညာခဲ့သည္။ တစ္ပါတီစနစ္ သို ့မဟုတ္ ပါတီစံုစနစ္ က်င့္သံုး ရန္ လည္း အဆိုတင္သြင္းလိုက္သည္။
ဇူလိုင္ ၂၆ ရက္ ေန ့တြင္ မဆလပါတီ ဗဟိုေကာ္မတီ အစည္းအေ၀းက်င္းက၍ ဦးစိန္လြင္အား ပါတီ ဥကၠဌ သစ္ အျဖစ္ ေ႐ြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္လိုက္သည္။ ဦးစန္းယုအား ပါတီမွ ႏႈတ္ထြက္ခြင့္ ျပဳေသာ္လည္း ဦးေက်ာ္ထင္၊ ဦးေအးကို ႏွင့္ ဦးထြန္းတင္ တို ့ကို ျပန္လည္ ေ႐ြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ၾကသည္။ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးေမာင္ေမာင္ခ ႏွင့္ ျပည္သူ ့ဥပေဒ အက်ိဳးေဆာင္အဖြဲ ့ ဥကၠဌ ဦးျမင့္ေမာင္ တို ့ကို ရာထူးမွ ပယ္ရွားလိုက္သည္။
ဇူလိုင္ ၂၇ ရက္ ေန ့ တြင္ ျပည္သူ ့လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀းက်င္းပ၍ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီ ဥကၠဌ ႏွင့္ ႏိုင္ ငံ ေတာ္ သမတ အျဖစ္ ဦးစိန္လြင္ ကို ေ႐ြးေကာက္ တင္ေျမႇာက္လိုက္သည္။ ဦးထြန္းတင္အား ႏိုင္ငံေတာ္ ၀န္ႀကီး ခ်ဳပ္ အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ဦးေက်ာ္ထင္အားႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီအေထြေထြအတြင္းေရးမႉးအျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ေဒါက္တာ ေမာင္ေမာင္အား ႏိုင္ငံေတာ္ ျပည္သူ ့ဥပေဒ အက်ိဳးေဆာင္ ဥကၠဌ အျဖစ္ ေ႐ြးခ်ယ္ တင္ေျမႇာက္ လိုက္ၾကသည္။
ဇူလိုင္ ၂၈ ရက္ ေန ့တြင္ ေ႐ႊတိဂံုေစတီေတာ္တြင္ ေက်ာင္းသားမ်ား ႏွင့္ ျပည္သူလူထူမ်ား ဆန္ ့က်င္ဆႏၵျပ ရန္ စုရံုးၾကသည္။ ေျမထဲၿမိဳ ့ ( ေအာင္လံ ၿမိဳ ့) တြင္ ညမထြက္ရ အမိန္ ့ ထုတ္လိုက္သည္။
ဇူလိုင္ ၂၉ ရက္ ေန ့တြင္ ေ႐ႊတိဂံုေစတီေတာ္အျပင္ဘက္တြင္ေက်ာင္းသားမ်ားဆႏၵျပ ၾကသည္။ဦးေအာင္ႀကီး၊ သတင္းေထာက္ ဦးစိန္၀င္း ႏွင့္ အျခား အၿငိမ္းစား စစ္ဘက္ အရာရွိ ၉ ဦး အဖမ္းခံရသည္။
ၾသဂုတ္ ၁ ရက္ ေန ့တြင္ ဗမာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢ အဖြဲ ့ခ်ဳပ္က ၾသဂုတ္ ၈ ရက္ေန ့တြင္ တႏိုင္ငံလံုး အေထြေထြသပိတ္ႀကီး ဆင္ႏြဲရန္ လႈံ ့ေဆာ္သည့္ စာရြက္စာတမ္းမ်ား ျဖန္ ့ေ၀ၾကသည္။
ၾသဂုတ္ ၂ ရက္ ေန ့တြင္ ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္၌ ေက်ာင္းသားမ်ား အစည္းအေ၀းက်င္းပကာ ေဟာေျပာပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ၾကသည္။
ၾသဂုတ္ ၃ ရက္ ေန ့ တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ ့၌ မာရွယ္ေလာ စစ္ဥပေဒကို ညေန ၆ နာရီ တြင္ထုတ္ျပန္ေၾကညာ သည္။ ထိုအမိန္ ့ကို ဖီဆန္၍ လူတစ္ေသာင္းခန္ ့ ၿမိဳ ့တြင္းသို ့ လွည့္လည္ဆႏၵျပၾကသည္။
ၾသဂုတ္လ ၅ ရက္ ေန ့တြင္ ဆႏၵျပပြဲမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ပြားသည္။ စစ္ဥပေဒ ကို ဖီဆန္မႈျဖင့္ ျပည္သူ လူထု ရာေပါင္းမ်ားကို ဖမ္းဆီးလိုက္သည္။
ၾသဂုတ္လ ၆ ရက္ ေန ့တြင္ အထက္ျမန္မာႏိုင္ငံ ရွိ ၿမိဳ ့မ်ားတြင္ လည္း ဆႏၵျပပြဲမ်ားဆက္လက္ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ ေရနံေခ်ာင္း ၊ သနပၸင္ ႏွင့္ ပဲခူး ၿမိဳ ့တို ့တြင္ ညမထြက္ရ အမိန္ ့မ်ား ထုတ္ျပန္လိုက္သည္။
ၾသဂုတ္ ၈ ရက္ ေန ့ တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ ့ရွိ လမ္းမေပၚ ေနရာတိုင္း၌ လူတန္းစား ေပါင္းစံု ပါ၀င္ေသာ အေထြေထြ သပိတ္ႀကီး ကို ဆင္ႏြဲၾကသည္။ တႏိုင္ငံလံုးရွိ ဆႏၵျပလူထုႀကီးက ဒီမိုကေရစီ ႏွင့္ လူ ့အခြင့္အေရး ရရွိေရး ရရွိ ရန္၊ မဆလ ပါတီႏႈတ္ထြက္ေပးရန္ႏွင့္ ဆိုရွယ္လစ္ စီးပြားေရးစနစ္ အဆံုးသတ္ရန္ ေတာင္းဆိုၾကသည္။ ျမန္မာ တႏိုင္ငံလံုးရွိ အနယ္နယ္ အရပ္ရပ္တြင္လည္း ဆႏၵျပပြဲမ်ား တၿပိဳင္တည္းက်င္းပ ၾကသည္။
ဆႏၵျပသူမ်ား ၿမိဳ ့ေတာ္ခန္းမေရွ ့တြင္ စုေ၀းၾကသည္။ ရန္ကုန္တိုင္းမႈး ဗိုလ္မႈးခ်ဳပ္မ်ိဳးညြန္ ့က လူစုခြဲရန္ အသံခ်ဲ ့ျဖင့္ သတိေပးသည္။ လူထုႀကီးက ဆက္လဲရွိၿမဲအတိုင္း ရွိေနသျဖင့္ ည ၁၁ နာရီ ၄၅ မိနစ္တြင္ တပ္သားမ်ား က ၿမိဳ ့ေတာ္ခန္းမ အျပင္ဘက္ရွိ ဆႏၵျပေနၾကသူ လူအုပ္ထဲသို ့ ေသနတ္မ်ားျဖင့္ စတင္ပစ္ခတ္ၾကသည္။
ၾသဂုတ္ ၉ ရက္ ေန ့ တြင္ တႏိုင္ငံလံုးဆႏၵျပပြဲမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ တပ္မ ၂၂ မွ စစ္သားမ်ားက ရန္ကုန္ၿမိဳ ့ရွိ ဆႏၵျပ လုထုကို ပစ္ခတ္ၾကသည္... ျပည္သူလူထု ရာေပါင္းမ်ားစြာ ေသဆံုးခဲ့ၿပီး ေထာင္ေပါင္းမ်ား စြာ အဖမ္းခံခဲ့ရသည္။ ေက်ာင္းမ်ားအားလံုးပိတ္လိုက္သည္. ဆႏၵျပပြဲမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
ၾသဂုတ္လ ၁၀ ရက္ ေန ့တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ ့၌ ဆႏၵျပသူမ်ားအား စစ္သားမ်ားက ဘရင္းကယ္ရီယာမ်ား ေပၚမွ ပစ္ခတ္ခဲ့သျဖင့္ ဆႏၵျပသူ အေျမာက္အျမား ေသဆံုးခဲ့ရသည္။ ရန္ကုန္ေဆးရံုႀကီးတြင္းသို ့စတင္ပစ္ခတ္ ခဲ့ သည္။ ေျမာက္ဥကၠလာပတြင္ ေဒါသထြက္ေနေသာ လူအုပ္ႀကီး က ရဲအခ်ိဳ ့အား ပထမဆံုးအႀကိမ္ ေခါင္းျဖတ္ သတ္လိုက္ၾကသည္။
ၾသဂုတ္လ ၁၂ ရက္ ေန ့တြင္ ဦးစိန္လြင္ သမတ ရာထူးမွ ဆင္းေပးရသည္ ။ ျပည္သူမ်ား လမ္းမေပၚထြက္၍ သံပံုးမ်ားတီးကာ ေပ်ာ္႐ႊင္စြာ ကခုန္ၾကသည္။ ရန္ကုန္ေဆးရံုႀကီးတြင္ ေသနတ္ဒဏ္ရာရသူမ်ားႏွင့္ ျပည့္ႏွက္ လ်က္ ရွိသည္။
ၾသဂုတ္လ ၁၉ ရက္ ေန ့တြင္ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္အား မဆလပါတီ၏ ဥကၠဌသစ္ အျဖစ္ခန္ ့ ထားလိုက္ သည္။ ျပည္သူ ့တရားသူႀကီးအဖြဲ ့ဥကၠဌ ဦးတင္ေအာင္ဟိန္း ဦးေဆာင္သည့္ ျပည္သူ ့ဆႏၵေလ့လာေရးေကာ္္မ ရွင္ ကို ျပည္သူ ့လႊတ္ေတာ္က ဖြဲ ့စည္းလိုက္သည္။
ၾသဂုတ္ ၂၀ ရက္ ေန ့ တြင္ ဆႏၵျပသူမ်ားက ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္၏ အစိုးရသစ္ ႏႈတ္ထြက္ေပးရန္ ၊ အေထြ
ေထြေ႐ြးေကာက္ပြဲျပဳလုပ္ေပးရန္ ႏွင့္ ၾကားျဖတ္အစိုးရဖြဲ ့ စည္းေပးရန္ ေတာင္းဆိုၾကသည္။
ၾသဂုတ္လ ၂၄ ရက္ ေန ့တြင္ မာရွယ္ေလာ စစ္ဥပေဒကို ရုတ္သိမ္းလိုက္သည္။ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္က တစ္ပါတီစနစ္ သို ့မဟုတ္ ပါတီစံုစနစ္ က်င့္သံုးရန္ အတြက္ ျပည္သူ ့ ဆႏၵခံယူပြဲ ျပဳလုပ္ေပးရန္ ကတိျပဳလိုက္ သည္။
ၾသဂုတ္လ ၂၆ ရက္ ေန ့တြင္ ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ အေနာက္မုခ္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေထာင္ေပါင္း မ်ားစြာေသာ လူထုႀကီးအား မိန္ ့ခြန္းေျပာၾကားခဲ့သည္။ အေထြေထြသပိတ္ႀကီးေၾကာင့္ သယ္ယူပို ့ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားအားလံုး ရပ္ဆိုင္သြားခဲ့သည္။
အင္းစိန္ေထာင္အတြင္း အဓိကရုဏ္း ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ ျမန္မာတႏိုင္လံုးရွိ ေထာင္အသီးသီးတြင္ အဓိကရုဏ္းမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့သည္. အက်ဥ္းသား ၉၀၀၀ ခန္ ့လြတ္ေျမာက္သြားခဲ့သည္။
ၾသဂုတ္လ ၂၇ ရက္ ေန ့တြင္ ကာကြယ္၀န္ႀကီးဌာန စစ္ဦးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးတင္ဦး ရန္ကုန္ေဆးရံုႀကီး ေရွ ့တြင္ မိန္ ့ခြန္းေျပာၾကားခဲ့သည္။
ၾသဂုတ္လ ၂၈ ရက္ ေန ့တြင္ ဗမာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢၢကို ဖြဲ ့စည္းတည္ေထာင္လိုက္ သည္။ မင္းကိုႏိုင္အား ဥကၠဌ အျဖစ္ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမႇာက္ၾကသည္။ ဦးႏု က ဒီမိုကေရစီႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ ့ ခ်ဳပ္ ( ဒီ ၊ ၿငိမ္း ) ကို တည္ေထာင္လိုက္သည္။
(ဆႏၵျပပြဲမ်ား ေန ့စဥ္ရက္ဆက္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ အစိုးရက လမ္းမေပၚရွိ ဆႏၵျပပြဲမ်ား ႏွင့္ အစည္းေ၀းပြဲမ်ားကို ျပဳလုပ္ခြင့္ေပးခဲ့သည္။)
စက္တင္ဘာ ၁၇ ရက္ ေန ့တြင္ ကုန္သြယ္၀န္ႀကီးဌာန ေပၚမွ ေသနတ္ျဖင့္ ပစ္ခတ္ခဲ့ေသာ စစ္သား ႏွစ္ဆယ့္ ေလးဦး လက္နက္ခ်လိုက္ၿပီး ကုန္သြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန အေဆာက္အဦးကို ရဟန္းပ်ိဳသမဂၢ ႏွင့္ ေက်ာင္းသား မ်ားက သိမ္းလိုက္သည္။ အစိုးရ က ႏႈတ္ထြက္ေပးရန္ ႏွင့္ ၾကားျဖတ္အစိုးရ ဖြဲ ့စည္းေပးရန္ ျငင္းဆန္ခဲ့သျဖင့္ ဆႏၵျပမႈမ်ား ပိုမိုျပင္းထန္လာသည္။ ေက်ာင္းသားမ်ား စတင္၍ ေတာခိုၾကသည္။
စက္တင္ဘာ ၁၈ ရက္ ေန ့တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေစာေမာင္က စစ္တပ္မွ အာဏာကို လႊဲေျပာင္းရယူလိုက္ၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္ ၿငိမ္၀ပ္ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ ့ကို ဖြဲ ့ စည္းလိုက္ေၾကာင္း ေၾကညာလိုက္သည္။ ဆႏၵျပပြဲမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ အျပင္မထြက္ရ အမိန္ ့ကို ဆန္ ့က်င္ၾကသည္။စစ္တပ္မွ ဆႏၵျပသူမ်ားကို ပစ္ခတ္ခဲ့ သည္။
စက္တင္ဘာ ၁၉ ရက္ ေန ့တြင္ ဆႏၵျပသူမ်ား ႏွင့္ စစ္တပ္ တိုက္ခိုက္မႈမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ ၿမိဳ ့ေပၚရွိ ေျပာက္က်ားမ်ား က ရန္ကုန္ၿမိဳ ့လယ္ရွိ မိုက္ကရိုေ၀့ ေၾကးနန္းတိုင္ အား ဒံုးက်ည္ျဖင့္ ပစ္ခတ္ခဲ့သည္။ ျပည္သူ ့လႊတ္ေတာ္ ၊ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီ ႏွင့္ အျခား အာဏာပိုင္ အဖြဲ ့အစည္းမ်ားကိုဖ်က္သိမ္းလိုက္သည္။
စက္တင္ဘာ ၂၄ ရက္ ေန ့တြင္ ဦးေအာင္ႀကီး ၊ ဦးတင္ဦး ႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို ့က အမ်ိဳးသား ဒီမို ကေရစီ အဖြဲခ်ဳပ္ကို ဖြဲ ့စည္းလိုက္သည္။
၁၉၈၇ ခုႏွစ္
ၾသဂုတ္လ ၁၀ ရက္ ေန ့တြင္ ဦးေန၀င္းက တစ္ႏိုင္ငံလံုးသို ့ ေျပာၾကားေသာ မိန္ ့ ခြန္းတြင္၊ သူ အုပ္ခ်ဳ႔ပ္ခဲ့ သည့္ ၂၅ ႏွစ္တာ ကာလအတြင္းတြင္ အမွားမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း ၊ အခ်ိန္အခါ အားေလ်ာ္စြာ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲ မႈ မ်ား ျပဳလုပ္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း တိုင္းျပည္သို ့၀န္ခံလိုက္သည္။
စက္တင္ဘာ ၅ ရက္ ေန ့တြင္ ၂၅ က်ပ္ ၊ ၃၅ က်ပ္ ႏွင့္ ၇၅ က်ပ္ တန္ ေငြစကၠဴမ်ားကို တရားမ၀င္္ေတာ့ ေၾကာင္း ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီ အတြင္းေရးမႉး ဦးစိန္လြင္ လက္မွတ္ ေရးထိုးထားသည့္ ေၾကျငာခ်က္ကိုထုတ္ျပန္ လိုက္သည္။ ႏိုင္ငံေတာ္၏ ေငြေၾကးလည္ပတ္မႈ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ ရပ္တန္ ့သြားခဲ့ ေသာ္လည္း၊ တရားမ၀င္ေၾက ျငာခဲ့ေသာ ေငြစကၠဴမ်ားအား ျပန္လည္လဲလွယ္ခြင့္ မေပးခဲ့ေခ်။
စက္တင္ဘာ ၆ ရက္ ေန ့တြင္ အစိုးရက တကၠသိုလ္ႏွင့္ ေကာလိပ္အားလုံးကို ပိတ္လိုက္သည္။ အနယ္နယ္ အရပ္ရပ္မွ ေက်ာင္းသားမ်ားကို ေနရပ္အသီးသီးသို ့ ျပန္ပို ့လိုက္သည္။
ေအာက္တိုဘာ ၁၄ ရက္ ေန ့တြင္ ျပည့္သူ ့လႊတ္ေတာ္က ေငြစကၠဴတန္ဖိုးခ် ခဲ့မႈကို သေဘာတူ တည္ျပဳလိုက္ ၿပီး ဖ်က္သိမ္းခဲ့ေသာ ၂၅က်ပ္၊ ၃၅ က်ပ္ ႏွင့္ ၇၅ က်ပ္ တန္ ေငြစကၠဴမ်ား အစား ၄၅ က်ပ္ ႏွင့္ ၉၀ က်ပ္တန္ ေငြ စကၠဴမ်ားျဖင့္ အစားထိုးလိုက္သည္။
ေအာက္တိုဘာ ၂၆ ရက္ ေန ့တြင္ တကၠသိုလ္ႏွင့္ ေကာလိပ္မ်ားကို ျပန္လည္ဖြင့္ ေပးလိုက္သည္။
ေအာက္တိုဘာ ၂၈ ရက္ ေန ့တြင္ နံနက္ ၄ နာရီခြဲခန္ ့၌ ရန္ကုန္ၿမိဳ ့ သမတ ရုပ္ရွင္ရံုတြင္ ဗံုးေပါက္ကြဲမႈျဖစ္ ခဲ့သည္။
ႏို၀င္ဘာ ၂-၃ ရက္ ေန ့တြင္ စစ္ေတြေဒသေကာလိပ္မွ ေက်ာင္းသားမ်ား အစိုးရဆန္ ့က်င္ေရး ဆႏၵျပပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။
ႏို၀င္ဘာ ၇ ရက္ ေန ့တြင္ ပ်ဥ္းမနား ေရဆင္း စိုက္ပ်ိဳးေရး တကၠသိုလ္ ႏွင့္ တိရစၦာၦန္ေမြးျမဴေရးႏွင့္ ေဆးကု သေရးတကၠသိုလ္မွ ေက်ာင္းသားမ်ားက ဦးေန၀င္း ဓာတ္ပံုကို မီး႐ႈိ ့၍ ဆႏၵျပၾကသည္။
ဒီဇင္ဘာ ၁၁ ရက္ ေန ့တြင္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံႀကီးက ဖြံ ့ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ အနည္းဆံုး ႏိုင္ငံမ်ား စာရင္းတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံပါ၀င္ေၾကာင္း အတည္ျပဳ ေၾကျငာလိုက္သည္။
၁၉၈၈-ခုႏွစ္
မတ္လ ၇ ရက္ ေန ့တြင္ ျပည္လမ္းေပၚရွိ ခ်က္သံရံုး အျပင္ဘက္ ၌ ည ၉ နာရီခြဲခန္ ့တြင္ ဗံုးေပါက္ကြဲမႈျဖစ္ သည္။ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးေအာင္ႀကီးက စီးပြားေရးျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲရန္ႏွင့္ အစိုးရ အသစ္ဖြဲ ့စည္းရန္ အႀကံ ျပဳထားသည့္ အိတ္ဖြင့္ေပးစားကို ဦးေန၀င္းထံ ေပးပို ့ခဲ့သည္။
မတ္လ ၁၂ ရက္ ေန ့တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ ့ႀကိဳ ့ကုန္းအေနာက္ပိုင္း စႏၵာ၀င္းလဘက္ရည္ဆိုင္တြင္စက္မႈတကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသား အခ်ိဳ ့ႏွင့္ အရပ္သားမ်ား ခုိက္ရန္ျဖစ္ပြားၾကသည္။ စက္မႈတကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားတစ္ဦး ဒဏ္ ရာရခဲ့ၿပီး က်န္လူမ်ားႏွင့္ ေက်ာင္းသားမ်ားကို သက္ဆိုင္ရာက ထိန္းသိမ္းလိုက္သည္။
မတ္လ ၁၃ ရက္ ေန ့တြင္ ေက်ာင္းသားအား ရိုက္ႏွက္ခဲ့သူ တရားခံအား သက္ဆိုင္ရာက လႊတ္ေပး လိုက္သ ျဖင့္ ေက်ာင္းသား ၂၀၀ ခန္ ့ ရပ္ကြက္ျပည္သူ ့ေကာင္စီရံုးသို ့ သြားေရာက္ကာ ကန္ ့ကြက္ၾကသည္။ ေက်ာင္း သားမ်ား ႏွင့္ လံုထိန္းမ်ား အဓိကရုဏ္း ျဖစ္ပြားၾကၿပီး လံုထိန္းမ်ား၏ ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ရန္ကုန္စက္မႈတကၠသိုလ္ေက်ာင္းသား ကိုဖုန္းေမာ္ ေသဆံုးခဲ့သည္ ။ ရက္ အနည္းငယ္ အၾကာတြင္ ေက်ာင္းသား ၆ ေယာက္ခန္ ့ေသ နတ္ဒဏ္ရာေၾကာင့္ ေသဆံုးသြားခဲ့သည္။
(ယခုအခါ ကိုဖုန္းေမာ္ ေသဆံုးခဲ့ရေသာ မတ္လ ၁၃ ရက္ ေန ့ကို ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူ ့အခြင့္အေရးေန ့ ဟု သတ္ မွတ္ထားခဲ့ ၾကသည္။)
မတ္လ ၁၄ ရက္ ေန ့ တြင္ စက္မႈတကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ား က အျခားတကၠသိုလ္မ်ားသို ့ လံုထိန္းမ်ား၏ ေက်ာင္းသားမ်ား အေပၚ ရက္စက္စြာ သတ္ျဖတ္ျခင္းနဲ ့ ေငြစကၠဴမ်ား ဖ်က္သိမ္းျခင္း ကို ရႈတ္ခ်ထားသည့္ လက္ ကမ္းစာေစာင္မ်ား ကို ျဖန္ ့ေ၀ၾကသည္။
မတ္လ ၁၅ ရက္ ေန ့တြင္ စစ္တပ္မွ ရန္ကုန္စက္မႈတကၠသိုလ္ေက်ာင္း၀င္းကို ၀င္စီး လိုက္သည္။ အစိုးရ မွ ေက်ာင္းသားမ်ား အေပၚ အျပစ္ပံုခ်ထားသည့္ ေၾကျငာခ်က္ တစ္ေစာင္ကို ထုတ္ျပန္ေၾကျငာလိုက္သည္။ စက္မႈ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားအမ်ားအျပား ကို ဖမ္းဆီးလိုက္သည္။
မတ္လ ၁၆ ရက္ ေန ့ တြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္မွ ေက်ာင္းသားမ်ား လႈိင္ေကာလိပ္ႏွင့္ စက္မႈတကၠသိုလ္ သို ့ ျပည္လမ္းမ အတိုင္း ဆႏၵျပ ခ်ီတက္လာၾကသည္။ အင္းလ်ားကန္ အနီးသို ့ ေရာက္ေသာအခါ လံုထိန္းမ်ား ႏွင့္ စစ္တပ္က ပစ္ခတ္ ပိတ္ဆို ့ တားဆီးခဲ့သည္။ ေက်ာင္းသားမ်ားစြာ ပစ္သတ္ခံရသည္။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္း၀င္းအတြင္းသို ့ လံုထိန္းတပ္ဖြဲ ့မ်ား ၀င္ေရာက္လာၾကသည္။
မတ္လ ၁၇ ရက္ ေန ့ တြင္ ကိုဖုန္းေမာ္၏ အသုဘ သို ့ ပို ့ေဆာင္သၿဂႋဳဟ္ရန္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ေက်ာင္းသား လူထုက ႀကံေတာသခ်ႋဳင္း အျပင္ဘက္တြင္ ေစာင့္ဆိုင္းေနခဲ့ၾကသည္။ သိုေသာ္ ကိုဖုန္းေမာ္၏ အေလာင္းကို အျခားတစ္ေနရာတြင္ တိတ္ဆိတ္စြာ သၿဂႋဳဟ္ လိုက္ေၾကာင္း သိလိုက္ရသည္။ ကိုဖုန္းေမာ္ ေသ ဆံုးရသည့္ ကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ စံုစမ္းရန္ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ တစ္ရပ္ဖြဲ ့စည္းလိုက္ေၾကာင္း အစိုးရကေၾကျငာ လိုက္သည္။
ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္း၀င္းအတြင္း၌ ျပဳလုပ္ေသာ အစည္းအေ၀းတစ္ခုတြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ေက်ာင္း သား မ်ားသမဂၢ ကို ဖြဲ ့စည္းလိုက္သည္။ ေက်ာင္းသားတစ္ေထာင္ခန္ ့ကို ဖမ္းဆီး၍ အင္းစိန္ေထာင္သို ့ပို ့လိုက္ သည္။
မတ္လ ၁၈ ရက္ ေန ့တြင္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ေက်ာင္းသားမ်ား ရန္ကုန္ၿမိဳ ့လယ္ရွိ ဆူးေလဘုရားသို ့ ခ်ီတက္လာၿပီး အျခားေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းလိုက္သည္။ အစိုးရက တပ္မ ၂၂ ၊ ၆၆ ၊ ၇၇ တို ့ကို ေခၚ ယူလိုက္ၿပီး ဆႏၵျပသူမ်ားကို ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ရိုက္ႏွက္ဖမ္းဆီး ခဲ့သည္။ ထို ့ေန ့ကို (ေသြးစြန္းေသာ ေသာ ၾကာေန ့) ဟု လူအမ်ား သတ္မွတ္ခဲ့ၿပီး တပ္မႉး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ စိန္လြင္မွာလည္း (ရန္ကုန္ၿမိဳ ့၏ လူသတ္ သမား) ဟု အမည္တြင္ခဲ့သည္။ ေက်ာင္းမ်ား ႏွင့္ တကၠသိုလ္မ်ား အားလံုးကို ပိတ္လိုက္သည္။
ဧၿပီလ ၉ ရက္ ေန ့ တြင္ အစိုးရက ဖြဲ ့စည္းထားေသာ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္က မတ္လတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ ေသာ အဓိကရုဏ္း၌ ေက်ာင္းသား ၃ ေယာက္ေသဆံုးၿပီး ၆၂၅ ေယာက္ အဖမ္းခံရကာ ၁၄၁ ေယာက္ကိုဆက္ လက္ထိန္းသိမ္းထားသည္ ဟု ေၾကညာသည္။
ဦးေအာင္ႀကီး မွ ဦးေန၀င္း ထံသို ့ စာမ်က္ႏွာ ၄၀ ပါေသာ အိပ္ဖြင့္ေပးစာကို ေရးသားေပးပို ့ ခဲ့သည္။
ေမလ ၁၀ ရက္ ေန ့တြင္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္သည္ နယ္စပ္ေဒသမ်ားတြင္ ညွဥ္းပန္းမႈ၊ ဖမ္းဆီးသတ္ျဖတ္မႈ၊ အ မ်ိဳးသမီးမ်ားအား အဓမျပဳက်င့္မႈ ႏွင့္ ရြာသားမ်ားအား ေပၚတာအျဖစ္ အတင္း ေစခိုင္းကာ လူမ်ိဳးစု သူပုန္ မ်ား ကို တိုက္ခိုက္ရာတြင္ (လူသားမိုင္းရွင္း ကိရိယာ) အျဖစ္အသံုးျပဳမႈ မ်ားအတြက္ တာ၀န္ရွိေၾကာင္း အျပည္ ျပည္ ဆိုင္ရာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ အဖြဲ ့က ထုတ္ျပန္ ေၾကညာခဲ့သည္။
ေမလ ၃၀ ရက္ ေန ့ တြင္ ေက်ာင္းမ်ားျပန္ဖြင့္ ခဲ့ေသာ္လည္း ေက်ာင္းတက္ေသာ ေက်ာင္းသားဦးေရမွာ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းသာရွိခဲ့သည္။ တကၠသိုလ္ေက်ာင္း၀င္း အတြင္း၌ အစိုးရဆန္ ့က်င္ေသာ စာရြက္စာတမ္းမ်ား ျပန္ လည္ ျဖန္ ့ေ၀ၾကသည္။ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရသည့္ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ ေထာင္တြင္း ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ခံ အေတြ ့အႀကံဳ မ်ား ႏွင့္ ေက်ာင္းသူမ်ား အား လံုထိန္းမ်ား၏ အဓမၼၼက်င့္မႈ သတင္းမ်ားကိုလည္း ပ်ံ ့ႏွံ ့သြားခဲ့သည္။
ဇြန္ ၈ ရက္ ေန ့ တြင္ ဦးေအာင္ႀကီး မွေနာက္ထပ္ အိပ္ဖြင့္ေပးစာတစ္ေစာင္ကို ဦးေန၀င္းထံသို ့ ပို့ခဲ့ျပန္သည္။ ယခုစာတြင္ စီးပြားေရး ၊ ႏိုင္ငံေရး ျပသနာမ်ား အျပင္ မတ္လတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ လူ ့အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ မႈမ်ားကိုလည္း ေဖာ္ျပထားသည္။
ဇြန္လ ၁၃ ရက္ ေန ့ တြင္ မတ္လတြင္ အသတ္ခံရသူမ်ားအတြက္ ေအာက္ေမ့ဘြယ္ အခမ္းအနား က်င္းပရန္ ႀကိဳးစားခဲ့ေသာ္လည္း မေအာင္ျမင္ခဲ့ေခ်။ မတ္လ၏ ျဖစ္ရပ္မွန္မ်ား ကို ဇြန္လ ၁၇ ရက္ ေနာက္ဆံုးထား ၿပီး မ ထုတ္ ျပန္ေပးပါက ျပသနာမ်ား ပိုမိုႀကီးထြား လာလိမ့္မည္ဟု ေက်ာင္းသားမ်ားက ရာဇသံ ေပးလိုက္သည္။
ဇြန္လ ၁၅ ရက္ ေန ့ တြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္း၀င္းအတြင္း၌ အစည္းေ၀းပြဲမ်ား ဆႏၵျပ ပြဲမ်ား စတင္ ေပၚေပါက္လာသည္။
ဇြန္ ၁၆ ရက္ ေန ့တြင္ ကိုေမာင္ေမာင္ေက်ာ္ ၊ ကို မိုးသီးဇြန္ တို ့၏ ေဟာေျပာပြဲမ်ား တကၠသိုလ္ေက်ာင္း၀င္း မ်ား အတြင္း ေပၚေပါက္လာသည္။
ဇြန္လ ၁၇ ရက္ ေန ့တြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ တြင္းမွသင္တန္းမ်ား အားလံုးရပ္စဲလိုက္သည္။ဆႏၵျပပြဲမ်ားေဟာ ေျပာပြဲမ်ား ျပည္လမ္းရွိ ေဆးတကၠသိုလ္သို ့ ေရာက္သြားခဲ့သည္။
ဇြန္လ ၂၀ ရက္ ေန ့တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ ့တြင္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ေက်ာင္းသားမ်ား ႏွင့္ ျပည္သူမ်ားၿငိမ္း ခ်မ္း စြာဆနၵ ျပၾကသည္။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္၀င္း အတြင္းရွိ စည္းေ၀းပြဲမ်ားသို ့ သံဃာေတာ္မ်ားပါ တက္ေရာက္ လာၾကသည္။ အစည္းအေ၀းပြဲမ်ားမွ - ေက်ာင္းထုတ္ခံရေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားကို ေက်ာင္းျပန္တက္ခြင့္ေပး ရန္ ႏွင့္ မတ္လအတြင္း သတ္ျဖတ္မႈ က်ဴးလြန္ခဲ့သူမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ အပစ္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုၾကသည္။ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ကို ရဲ ႏွင့္ စစ္တပ္က ညေန ၆ နာရီတြင္ ၀ိုင္းရံပိတ္ဆို ့လိုက္သည္။
ဇြန္လ ၂၁ ရက္ ေန ့ တြင္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားက ျပည္လမ္းရွိ ေဆးတကၠသိုလ္မွ ရန္ ကုန္ၿမိဳ ့လယ္သို ့ ေၾကြးေၾကာ္သံမ်ားျဖင့္ ခ်ီတက္ဆႏၵျပၾကသည္။ ဟံသာ၀တီလမ္းဆံု အေရာက္တြင္လံုထိန္းမ်ား က မ်က္ရည္ယို ဗံုးမ်ား ၊ ေသနတ္မ်ားျဖင့္ စတင္ ပစ္ခတ္ၾကသည္။ ေက်ာင္းသားမ်ားကလည္း ဂ်င္ကလိ မ်ား ျဖင့္ ျပန္လည္ ပစ္ခတ္ၾကသည္။ အဓိကရုဏ္းမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ၾကသည္။ ေက်ာင္းသားျပည္သူ ၈၀ ခန္ ့ႏွင့္လံုထိန္း ၂၀ ခန္ ့ ေသဆံုးခဲ့ၾကသည္။ အစိုးရအာဏာပိုင္မ်ားက ဇြန္လ ၂၁ ရက္မွ ၾသဂုတ္လ ၁၉ ရက္ေန ့ထိလူစုလူေ၀း ျပဳလုပ္ရန္ ႏွင့္ ညေန ၆ မွ နံနက္ ၆ နာရီ အထိ ညမထြက္ရ အမိန္ ့ ကို ထုတ္ျပန္လိုက္သည္။ ေဆးတကၠသိုလ္ မ်ား ႏွင့္ သြားဘက္ဆိုင္ရာ တကၠသိုလ္ မ်ား အားလံုး ပိတ္လိုက္သည္။
ဇူလိုင္ ၁ ရက္ ေန ့တြင္ အစိုးရမွ ညမထြက္ရ အမိန္ ့ ကို ည၈ နာရီမွ နံနက္ ၄ နာရီိ သို ့ ျပင္ဆင္လိုက္သည္။
ဇူလိုင္ ၇ ရက္ ေန ့တြင္ မဆလ ပါတီ၏ အေရးေပၚညီလာခံကို ဇူလိုင္လ ၂၃ ရက္ေန ့တြင္ က်င္းပ ျပဳလုပ္မည္ ဟု ေၾကညာခဲ့သည္။ မတ္အတြင္း ဖမ္းဆီးထားခဲ့ေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားကို ျပန္လႊတ္ေပးမည္ ဟု လည္းေၾက ညာခဲ့သည္။
ဇူလိုင္ ၉ ရက္ ေန ့တြင္ ညမထြက္ရအမိန္ ့ကို ျပန္လည္ ရုတ္သိမ္းလိုက္သည္။ ေက်ာင္းထုတ္ခံရေသာေက်ာင္း သား မ်ားလည္း သက္ဆိုင္ရာ တကၠသိုလ္ အသီသီးတြင္ ေက်ာင္းျပန္ခြင့္ကို ျပန္လည္ေလွ်ာက္ထားႏိုင္ေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့သည္။
ဇူလိုင္ ၁၈ ရက္ ေန ့ တြင္ မတ္လအတြင္း ျဖစ္ခဲ့ေသာ အဓိကရုဏ္းတြင္ ဖမ္းဆီးခဲ့ေသာ ဆႏၵျပသူမ်ား ၄၁ ဦး သည္ ေထာင္ကားေပၚတြင္ အသက္ရႈက်ပ္ကာ ေသဆံုးခဲ့မႈအတြက္ တာ၀န္ရွိသည္ဟု ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီး ဦးမင္းေခါင္က ၀န္ခံေျပာၾကားၿပီး ရာထူးမွ ႏႈတ္ထြက္သြားသည္။
ဇူလိုင္ ၂၂ ရက္ ေန ့ တြင္ ျပည္ၿမိဳ ့၌ အေရးေပၚ အေျခအေန ေၾကညာၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ေရးတာ၀န္အားလံုးကုိတပ္ မေတာ္သို ့ လႊဲေပးလိုက္သည္။
ဇူလိုင္ ၂၃ ရက္ ေန ့ တြင္ မဆလ ပါတီ အေရးေပၚ ညီလာခံကို က်င္းပျပဳလုပ္သည္။ ဥကၠဌ ဦးေန၀င္းက မိန္ ့ ခြန္း ေျပာၾကားၿပီး သူ ႏွင့္အတူ မဆလပါတီ ဒုဥကၠဌ ဦးစန္းယု၊ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး ဦးေအးကို၊ တြဲဖက္ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး ဦးစိန္လြင္၊ ဗဟိုေကာ္မတီ အလုပ္အမႈေဆာင္၀င္မ်ား ျဖစ္သည့္ ဦးေက်ာ္ထင္ ႏွင့္ ဦးထြန္းတင္တို ့ အနားယူေတာ့မည္ ဟု ေၾကညာခဲ့သည္။ တစ္ပါတီစနစ္ သို ့မဟုတ္ ပါတီစံုစနစ္ က်င့္သံုး ရန္ လည္း အဆိုတင္သြင္းလိုက္သည္။
ဇူလိုင္ ၂၆ ရက္ ေန ့တြင္ မဆလပါတီ ဗဟိုေကာ္မတီ အစည္းအေ၀းက်င္းက၍ ဦးစိန္လြင္အား ပါတီ ဥကၠဌ သစ္ အျဖစ္ ေ႐ြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္လိုက္သည္။ ဦးစန္းယုအား ပါတီမွ ႏႈတ္ထြက္ခြင့္ ျပဳေသာ္လည္း ဦးေက်ာ္ထင္၊ ဦးေအးကို ႏွင့္ ဦးထြန္းတင္ တို ့ကို ျပန္လည္ ေ႐ြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ၾကသည္။ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးေမာင္ေမာင္ခ ႏွင့္ ျပည္သူ ့ဥပေဒ အက်ိဳးေဆာင္အဖြဲ ့ ဥကၠဌ ဦးျမင့္ေမာင္ တို ့ကို ရာထူးမွ ပယ္ရွားလိုက္သည္။
ဇူလိုင္ ၂၇ ရက္ ေန ့ တြင္ ျပည္သူ ့လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀းက်င္းပ၍ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီ ဥကၠဌ ႏွင့္ ႏိုင္ ငံ ေတာ္ သမတ အျဖစ္ ဦးစိန္လြင္ ကို ေ႐ြးေကာက္ တင္ေျမႇာက္လိုက္သည္။ ဦးထြန္းတင္အား ႏိုင္ငံေတာ္ ၀န္ႀကီး ခ်ဳပ္ အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ဦးေက်ာ္ထင္အားႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီအေထြေထြအတြင္းေရးမႉးအျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ေဒါက္တာ ေမာင္ေမာင္အား ႏိုင္ငံေတာ္ ျပည္သူ ့ဥပေဒ အက်ိဳးေဆာင္ ဥကၠဌ အျဖစ္ ေ႐ြးခ်ယ္ တင္ေျမႇာက္ လိုက္ၾကသည္။
ဇူလိုင္ ၂၈ ရက္ ေန ့တြင္ ေ႐ႊတိဂံုေစတီေတာ္တြင္ ေက်ာင္းသားမ်ား ႏွင့္ ျပည္သူလူထူမ်ား ဆန္ ့က်င္ဆႏၵျပ ရန္ စုရံုးၾကသည္။ ေျမထဲၿမိဳ ့ ( ေအာင္လံ ၿမိဳ ့) တြင္ ညမထြက္ရ အမိန္ ့ ထုတ္လိုက္သည္။
ဇူလိုင္ ၂၉ ရက္ ေန ့တြင္ ေ႐ႊတိဂံုေစတီေတာ္အျပင္ဘက္တြင္ေက်ာင္းသားမ်ားဆႏၵျပ ၾကသည္။ဦးေအာင္ႀကီး၊ သတင္းေထာက္ ဦးစိန္၀င္း ႏွင့္ အျခား အၿငိမ္းစား စစ္ဘက္ အရာရွိ ၉ ဦး အဖမ္းခံရသည္။
ၾသဂုတ္ ၁ ရက္ ေန ့တြင္ ဗမာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢ အဖြဲ ့ခ်ဳပ္က ၾသဂုတ္ ၈ ရက္ေန ့တြင္ တႏိုင္ငံလံုး အေထြေထြသပိတ္ႀကီး ဆင္ႏြဲရန္ လႈံ ့ေဆာ္သည့္ စာရြက္စာတမ္းမ်ား ျဖန္ ့ေ၀ၾကသည္။
ၾသဂုတ္ ၂ ရက္ ေန ့တြင္ ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္၌ ေက်ာင္းသားမ်ား အစည္းအေ၀းက်င္းပကာ ေဟာေျပာပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ၾကသည္။
ၾသဂုတ္ ၃ ရက္ ေန ့ တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ ့၌ မာရွယ္ေလာ စစ္ဥပေဒကို ညေန ၆ နာရီ တြင္ထုတ္ျပန္ေၾကညာ သည္။ ထိုအမိန္ ့ကို ဖီဆန္၍ လူတစ္ေသာင္းခန္ ့ ၿမိဳ ့တြင္းသို ့ လွည့္လည္ဆႏၵျပၾကသည္။
ၾသဂုတ္လ ၅ ရက္ ေန ့တြင္ ဆႏၵျပပြဲမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ပြားသည္။ စစ္ဥပေဒ ကို ဖီဆန္မႈျဖင့္ ျပည္သူ လူထု ရာေပါင္းမ်ားကို ဖမ္းဆီးလိုက္သည္။
ၾသဂုတ္လ ၆ ရက္ ေန ့တြင္ အထက္ျမန္မာႏိုင္ငံ ရွိ ၿမိဳ ့မ်ားတြင္ လည္း ဆႏၵျပပြဲမ်ားဆက္လက္ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ ေရနံေခ်ာင္း ၊ သနပၸင္ ႏွင့္ ပဲခူး ၿမိဳ ့တို ့တြင္ ညမထြက္ရ အမိန္ ့မ်ား ထုတ္ျပန္လိုက္သည္။
ၾသဂုတ္ ၈ ရက္ ေန ့ တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ ့ရွိ လမ္းမေပၚ ေနရာတိုင္း၌ လူတန္းစား ေပါင္းစံု ပါ၀င္ေသာ အေထြေထြ သပိတ္ႀကီး ကို ဆင္ႏြဲၾကသည္။ တႏိုင္ငံလံုးရွိ ဆႏၵျပလူထုႀကီးက ဒီမိုကေရစီ ႏွင့္ လူ ့အခြင့္အေရး ရရွိေရး ရရွိ ရန္၊ မဆလ ပါတီႏႈတ္ထြက္ေပးရန္ႏွင့္ ဆိုရွယ္လစ္ စီးပြားေရးစနစ္ အဆံုးသတ္ရန္ ေတာင္းဆိုၾကသည္။ ျမန္မာ တႏိုင္ငံလံုးရွိ အနယ္နယ္ အရပ္ရပ္တြင္လည္း ဆႏၵျပပြဲမ်ား တၿပိဳင္တည္းက်င္းပ ၾကသည္။
ဆႏၵျပသူမ်ား ၿမိဳ ့ေတာ္ခန္းမေရွ ့တြင္ စုေ၀းၾကသည္။ ရန္ကုန္တိုင္းမႈး ဗိုလ္မႈးခ်ဳပ္မ်ိဳးညြန္ ့က လူစုခြဲရန္ အသံခ်ဲ ့ျဖင့္ သတိေပးသည္။ လူထုႀကီးက ဆက္လဲရွိၿမဲအတိုင္း ရွိေနသျဖင့္ ည ၁၁ နာရီ ၄၅ မိနစ္တြင္ တပ္သားမ်ား က ၿမိဳ ့ေတာ္ခန္းမ အျပင္ဘက္ရွိ ဆႏၵျပေနၾကသူ လူအုပ္ထဲသို ့ ေသနတ္မ်ားျဖင့္ စတင္ပစ္ခတ္ၾကသည္။
ၾသဂုတ္ ၉ ရက္ ေန ့ တြင္ တႏိုင္ငံလံုးဆႏၵျပပြဲမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ တပ္မ ၂၂ မွ စစ္သားမ်ားက ရန္ကုန္ၿမိဳ ့ရွိ ဆႏၵျပ လုထုကို ပစ္ခတ္ၾကသည္... ျပည္သူလူထု ရာေပါင္းမ်ားစြာ ေသဆံုးခဲ့ၿပီး ေထာင္ေပါင္းမ်ား စြာ အဖမ္းခံခဲ့ရသည္။ ေက်ာင္းမ်ားအားလံုးပိတ္လိုက္သည္. ဆႏၵျပပြဲမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
ၾသဂုတ္လ ၁၀ ရက္ ေန ့တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ ့၌ ဆႏၵျပသူမ်ားအား စစ္သားမ်ားက ဘရင္းကယ္ရီယာမ်ား ေပၚမွ ပစ္ခတ္ခဲ့သျဖင့္ ဆႏၵျပသူ အေျမာက္အျမား ေသဆံုးခဲ့ရသည္။ ရန္ကုန္ေဆးရံုႀကီးတြင္းသို ့စတင္ပစ္ခတ္ ခဲ့ သည္။ ေျမာက္ဥကၠလာပတြင္ ေဒါသထြက္ေနေသာ လူအုပ္ႀကီး က ရဲအခ်ိဳ ့အား ပထမဆံုးအႀကိမ္ ေခါင္းျဖတ္ သတ္လိုက္ၾကသည္။
ၾသဂုတ္လ ၁၂ ရက္ ေန ့တြင္ ဦးစိန္လြင္ သမတ ရာထူးမွ ဆင္းေပးရသည္ ။ ျပည္သူမ်ား လမ္းမေပၚထြက္၍ သံပံုးမ်ားတီးကာ ေပ်ာ္႐ႊင္စြာ ကခုန္ၾကသည္။ ရန္ကုန္ေဆးရံုႀကီးတြင္ ေသနတ္ဒဏ္ရာရသူမ်ားႏွင့္ ျပည့္ႏွက္ လ်က္ ရွိသည္။
ၾသဂုတ္လ ၁၉ ရက္ ေန ့တြင္ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္အား မဆလပါတီ၏ ဥကၠဌသစ္ အျဖစ္ခန္ ့ ထားလိုက္ သည္။ ျပည္သူ ့တရားသူႀကီးအဖြဲ ့ဥကၠဌ ဦးတင္ေအာင္ဟိန္း ဦးေဆာင္သည့္ ျပည္သူ ့ဆႏၵေလ့လာေရးေကာ္္မ ရွင္ ကို ျပည္သူ ့လႊတ္ေတာ္က ဖြဲ ့စည္းလိုက္သည္။
ၾသဂုတ္ ၂၀ ရက္ ေန ့ တြင္ ဆႏၵျပသူမ်ားက ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္၏ အစိုးရသစ္ ႏႈတ္ထြက္ေပးရန္ ၊ အေထြ
ေထြေ႐ြးေကာက္ပြဲျပဳလုပ္ေပးရန္ ႏွင့္ ၾကားျဖတ္အစိုးရဖြဲ ့ စည္းေပးရန္ ေတာင္းဆိုၾကသည္။
ၾသဂုတ္လ ၂၄ ရက္ ေန ့တြင္ မာရွယ္ေလာ စစ္ဥပေဒကို ရုတ္သိမ္းလိုက္သည္။ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္က တစ္ပါတီစနစ္ သို ့မဟုတ္ ပါတီစံုစနစ္ က်င့္သံုးရန္ အတြက္ ျပည္သူ ့ ဆႏၵခံယူပြဲ ျပဳလုပ္ေပးရန္ ကတိျပဳလိုက္ သည္။
ၾသဂုတ္လ ၂၆ ရက္ ေန ့တြင္ ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ အေနာက္မုခ္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေထာင္ေပါင္း မ်ားစြာေသာ လူထုႀကီးအား မိန္ ့ခြန္းေျပာၾကားခဲ့သည္။ အေထြေထြသပိတ္ႀကီးေၾကာင့္ သယ္ယူပို ့ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားအားလံုး ရပ္ဆိုင္သြားခဲ့သည္။
အင္းစိန္ေထာင္အတြင္း အဓိကရုဏ္း ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ ျမန္မာတႏိုင္လံုးရွိ ေထာင္အသီးသီးတြင္ အဓိကရုဏ္းမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့သည္. အက်ဥ္းသား ၉၀၀၀ ခန္ ့လြတ္ေျမာက္သြားခဲ့သည္။
ၾသဂုတ္လ ၂၇ ရက္ ေန ့တြင္ ကာကြယ္၀န္ႀကီးဌာန စစ္ဦးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးတင္ဦး ရန္ကုန္ေဆးရံုႀကီး ေရွ ့တြင္ မိန္ ့ခြန္းေျပာၾကားခဲ့သည္။
ၾသဂုတ္လ ၂၈ ရက္ ေန ့တြင္ ဗမာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢၢကို ဖြဲ ့စည္းတည္ေထာင္လိုက္ သည္။ မင္းကိုႏိုင္အား ဥကၠဌ အျဖစ္ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမႇာက္ၾကသည္။ ဦးႏု က ဒီမိုကေရစီႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ ့ ခ်ဳပ္ ( ဒီ ၊ ၿငိမ္း ) ကို တည္ေထာင္လိုက္သည္။
(ဆႏၵျပပြဲမ်ား ေန ့စဥ္ရက္ဆက္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ အစိုးရက လမ္းမေပၚရွိ ဆႏၵျပပြဲမ်ား ႏွင့္ အစည္းေ၀းပြဲမ်ားကို ျပဳလုပ္ခြင့္ေပးခဲ့သည္။)
စက္တင္ဘာ ၁၇ ရက္ ေန ့တြင္ ကုန္သြယ္၀န္ႀကီးဌာန ေပၚမွ ေသနတ္ျဖင့္ ပစ္ခတ္ခဲ့ေသာ စစ္သား ႏွစ္ဆယ့္ ေလးဦး လက္နက္ခ်လိုက္ၿပီး ကုန္သြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန အေဆာက္အဦးကို ရဟန္းပ်ိဳသမဂၢ ႏွင့္ ေက်ာင္းသား မ်ားက သိမ္းလိုက္သည္။ အစိုးရ က ႏႈတ္ထြက္ေပးရန္ ႏွင့္ ၾကားျဖတ္အစိုးရ ဖြဲ ့စည္းေပးရန္ ျငင္းဆန္ခဲ့သျဖင့္ ဆႏၵျပမႈမ်ား ပိုမိုျပင္းထန္လာသည္။ ေက်ာင္းသားမ်ား စတင္၍ ေတာခိုၾကသည္။
စက္တင္ဘာ ၁၈ ရက္ ေန ့တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေစာေမာင္က စစ္တပ္မွ အာဏာကို လႊဲေျပာင္းရယူလိုက္ၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္ ၿငိမ္၀ပ္ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ ့ကို ဖြဲ ့ စည္းလိုက္ေၾကာင္း ေၾကညာလိုက္သည္။ ဆႏၵျပပြဲမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ အျပင္မထြက္ရ အမိန္ ့ကို ဆန္ ့က်င္ၾကသည္။စစ္တပ္မွ ဆႏၵျပသူမ်ားကို ပစ္ခတ္ခဲ့ သည္။
စက္တင္ဘာ ၁၉ ရက္ ေန ့တြင္ ဆႏၵျပသူမ်ား ႏွင့္ စစ္တပ္ တိုက္ခိုက္မႈမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ ၿမိဳ ့ေပၚရွိ ေျပာက္က်ားမ်ား က ရန္ကုန္ၿမိဳ ့လယ္ရွိ မိုက္ကရိုေ၀့ ေၾကးနန္းတိုင္ အား ဒံုးက်ည္ျဖင့္ ပစ္ခတ္ခဲ့သည္။ ျပည္သူ ့လႊတ္ေတာ္ ၊ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီ ႏွင့္ အျခား အာဏာပိုင္ အဖြဲ ့အစည္းမ်ားကိုဖ်က္သိမ္းလိုက္သည္။
စက္တင္ဘာ ၂၄ ရက္ ေန ့တြင္ ဦးေအာင္ႀကီး ၊ ဦးတင္ဦး ႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို ့က အမ်ိဳးသား ဒီမို ကေရစီ အဖြဲခ်ဳပ္ကို ဖြဲ ့စည္းလိုက္သည္။